HỌC CỤ TIÊU CHUẨN VÀ AN TOÀN
Trong phương pháp đào tạo Montessori, học cụ đóng một vài trò hết sức quan trọng. Các học cụ này do chính bác sĩ Montessori nghiên cứu và đế xuất sau quá trình khám phá sâu sắc của bà về đời sống và sự phát triển của trẻ thơ. Theo đó, học cụ Montessori được thiết kế riêng để đáp ứng những tiêu chí học tập và phát triển của trẻ theo từng độ tuổi khác nhau. Các bộ học cụ này có tính đặc thù của riêng phương pháp giáo dục này và được sử dụng chính thức tại tất cả các trường Montessori trên khắp thế giới.
Học cụ Montessori được thiết kế dựa trên 2 quan điểm chính là hỗ trợ tối đa các giác quan của trẻ đặc biệt thông qua cảm nhận từ chính đôi bàn tay của trẻ & bám sát theo mọi yếu tố trong đời sống thực tiễn của người lớn.
Bác sĩ Montessori cho rằng “Chúng ta có thể hình dung thế này: trí tuệ của trẻ có thể phát triển đến một mức độ nhất định mà không cần dùng đến đôi tay. Nhưng nếu có sự kết hợp với đôi tay trí tuệ của trẻ sẽ phát triển đến được tầm mức cao hơn, và cá tính của đứa trẻ sẽ mạnh mẽ hơn” (Maria Montessori).
Vì vậy, tất cả học cụ của Montessori đều chú trọng sự bắt mắt bên ngoài để thu hút trẻ mong muốn chạm tay vào để khám phà và hình dáng, chất liệu, công năng của học cụ luôn kích thích quá trình khám phá này để mang lại những cảm nhận tích cực nhất định cho từng sự phát triển trí tuệ của trẻ.
Ngoài ra, với quan điểm rằng đặc điểm của một đứa trẻ bình thường hóa chính là “sự gắn bó với thực tế” nên phương pháp Montessori mang đến những học cụ mô tả chân thực với các vật dụng trong đời sống thực nhưng được thiết kế vừa vặn với đôi tay và kích thước của trẻ, để trẻ có thể dùng cho các hoạt động tương ứng trong đời sống thực tiễn.
Đây là 2 điểm đặc biệt nhất trong nguyên lý thiết kế học cụ và thiết kế chương trình hoạt động cho trẻ theo phương pháp Montessori. Từ 2 đặc điểm này cùng với những triết lý chung của Montessori, học cụ còn mang những đặc điểm chính như:
- Giúp trẻ tích lũy kiến thức và kỹ năng thông qua quá trình thực hành và lặp lại
- Được thiết kế để có thể phù hợp với nhiều kiểu tiếp thu khác nhau theo từng tẻ
- Tất cả đều được làm từ vật liệu tự nhiên và từ những chất liệu trong thực tiễn
- Giúp trẻ phát triển tính độc lập, kỹ năng vận động tinh và sự tập trung
- Được thiết kế với khả năng “kiểm soát lỗi”, giúp trẻ đạt kết quả thông qua việc giải quyết vấn đề
- Học cụ được chia theo chủ đề và thứ tự phát triển dần theo khả năng của từng trẻ
- Được thiết kế để trẻ có thể tự học, tự hướng dẫn trong quá trình làm việc với học cụ
- Thiết kế theo tinh thần đơn giản hóa các khái niệm trừu tượng giúp trẻ dễ tiếp thu và hấp dẫn
Tiêu chí sử dụng học cụ Montessori tại Khai Tâm
Lựa chọn phương pháp Montessori là phương pháp giáo dục chính, Khai Tâm thấu hiểu sâu sắc vai trò và nguyên lý của các học cụ này. Theo đó, tất cả học cụ được sử dụng trong các ngôi trường tại Khai Tâm đều đảm bảo tuân thủ các tiêu chí sau:
Tiêu chuẩn
Mọi học cụ chuẩn Montessori đều sẵn có trong tất cả các lớp từ 0-3 đến 3-6. Các học cụ này trải đều các chủ đề từ cảm quan, ngôn ngữ, toán học cho đến đời sống thực tiễn và đảm bảo đạt đúng tiêu chuẩn của Montessori trên toàn cầu. Mọi yếu tố từ thẩm mỹ, cảm nhận khi chạm và công năng đều được đặt lên hàng đầu so với các yếu tố về khả năng đáp ứng hay chi phí đầu tư. Ngoài ra, mọi học cụ hay học liệu khác được bổ sung vào hoạt động của trẻ cũng đều bám sát theo các tiêu chuẩn và triết lý của Montessori để đảm sự thấm hút của trẻ luôn có sự thống nhất
An toàn
Bản chất các học cụ Montessori là luôn đề cao tuyệt đối sự an toàn cho trẻ khi sử dụng. Yếu tố an toàn ở đây liên quan đến chất liệu được sử dụng (gỗ, sơn.v.v..) và cả các hình dáng, kết cấu của học cụ (góc nhọn, cạnh bén.v.v..). Việc lựa chọn nhà cung cấp học cụ Montessori tại Việt Nam sẽ ưu tiên đáp ứng các tiêu chí này bất kể với mức chi phí nào. Cũng trên nguyên tắc đó, các học cụ khác được dùng trong lớp cũng đảm bảo tính an toàn tương ứng. Không sử dụng bất cứ học cụ nào từ các nguyên liệu độc hại hoặc có thể gây nguy hiểm dù là có thể là những thứ trẻ rất thích
Sáng tạo
Tiêu chuẩn của học cụ Montessori là đồng nhất trên khắp thế giới nhưng chủ yếu là bám theo các nguyên tắc của triết lý Montessori để mang lại hiểu quả cao nhất cho trẻ. Tùy vào từng điều kiện của mỗi khu vực sinh sống, học cụ Montessori có thể bị tác động bởi các yếu tố môi trường như khí hậu, thời tiết và điều kiện cục bộ của ngôi trường sử dụng. Do đó, đôi khi học cụ Montessori sử dụng tại Việt Nam có thể khác đôi chút với những loại tương tự khi dùng ở Mỹ hay Châu Âu. Vì vậy, Khai Tâm chú trọng lựa chọn nhà sản xuất thấu hiểu điều này để sáng tạo ra những phương pháp khác biệt đôi chút để mang lại học cụ Montessori đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế nhưng thích nghi với điều kiện Việt Nam. Không chỉ vậy, tính sáng tạo ở đây còn là việc Khai Tâm luôn khuyến khích các giáo viên tạo ra những học liệu phục vụ cho các hoạt động của trẻ sao cho vừa đạt tính thẩm mỹ, hấp dẫn với trẻ nhưng cũng vừa bám sát theo triết lý chung của Montessori về học cụ.
